KEPENTINGAN DAN SUMBANGAN INDUSTRI PELANCONGAN TERHADAP PEMBANGUNAN EKONOMI NEGARA MALAYSIA

Sepertimana yang telah dinyatakan sebelum ini antara fungsi utama industry pelancongan adalah untuk menuju pembangunan pesat dalam ekonomi negara. Antara kepentingan dan sumbangan industry pelancongan di dalam ekonomi negara adalah:-

• PENGALIRAN WANG ASING

Dengan peningkatan dari tahun ke tahun pelancong ke Malaysia, ia dapat meningkatkan ekonomi negara dari segi pengaliran wang asing masuk ke negara di mana pelancong dari luar negara akan menukar mata wang negara mereka kepada mata wang Ringgit Malaysia untuk berbelanja di Malaysia dan mata wang asing ini kemudian disimpan untuk digunakan ketika membiayai perbelanjaan mengimport barang dari luar negara.

Jumlah pendapatan negara melalui pertukaran wang asing telah meningkat daripada RM132 juta pada tahun 1970 kepada RM545 juta pada tahun 1980. (Unit Perancang Ekonomi, 1981). Langkah kerajaan yang menjayakan program Tahun Melawat Malaysia pada tahun 1990 telah meningkatkan hasil pendapatan negara melalui pertukaran matawang asing sebanyak 56% dengan hasil bernilai RM 4.5 bilion (Salehen Sidek 2010). Pengaliran wang asing ini penting dan ianya terbukti apabila Malaysia menghadapi krisis kewangan, dengan peningkatan kemasukan pelancong telah memulihkan keadaan ini. Sepertimana yang ditunjukkan di dalam Jadual 2.1, pendapatan ekonomi negara hasil sumbangan industry pelancongan sering meningkat. United Nations World Tourism Organization telah meletakkan Malaysia pada kedudukan ke-9 bagi ketibaan pelancong dan tempat ke-13 dari sudut pendapatan. Pada tahun 2010, Jumlah pendapatan negara melalui sektor pelancongan terus meningkat kepada RM59.2 bilion. (Laporan ekonomi 2010/2011)

• DAPAT MEMAJUKAN BIDANG PERNIAGAAN DI MALAYSIA

Pelancong yang melancong semestinya memerlukan keperluan asas seperti tempat penginapan, makanan dan minuman. Pelancong asing diberi pilihan untuk menginap di hotel bertaraf lima bintang, resort atau menginap secara pakej seperti ”Eco-Tuorism” yang membolehkan pelancong asing menginap di rumah kampung dan mempelajari cara hidup masyarakat termasuk cara berpakaian, makanan tradisional dan sebagainya. Seperti mana yang dilihat di Malaysia telah banyak pusat penginapan yang menjadi tumpuan pelancong tidak kira dalam negara mahupun luar negara dan masyarakat sekitar kawasan yang menarik dijadikan pusat pelancongan akan berpeluang menceburi bidang perniagaan. Pada tahun 2010, seramai 2,998 orang telah dilatih dan diberi lesen untuk mengendali penginapan homestay di seluruh negara. Selain itu, kerajaan telah mempromosikan pakej pelancongan komuniti orang asli telah membuka peluang pekerjaan kepada orang asli menjadi pemandu bot dan pemandu pelancong alam semulajadi (Laporan ekonomi 2010/2011) Hal ini secara tidak langsung mencapai sasaran kerajaan dalam DEB.

Selain itu, keunikan dan kepelbagaian makanan yang berlainan bagi setiap negeri merupakan penarik utama bagi pelancongan. Ianya tidak dinafikan juga terdapat pelancong dalam negara juga sanggup untuk melancong untuk merasai makanan bagi setiap negeri. Begitu juga dengan perkhidmatan lain seperti perkhidmatan pengangkutan, juru pandu pelancong dan perkhidmatan lain.

• MEMBUKA PELUANG PEKERJAAN YANG LEBIH LUAS

Perkembangan yang mampan dalam industry pelancongan ini juga akan membawa kepada kewujudan lebih banyak penginapan, restoran atau gerai-gerai makanan, perkhidmatan pemandu pelancong dan banyak lagi yang membawa kepada lambakan peluang pekerjaan untuk masyarakat. Seperti mana yang diketahui industri pelancongan merupakan antara industri yang memerlukan ramai tenaga kerja seperti pekerja hotel, pemandu pelancongan, pekerja kedai cenderamata dan pekerja kedai kraftangan.

Guna tenaga yang terlibat secara langsung dalam industri perhotelan telah meningkat dari 25,170 pada tahun 1985 kepada 39,960 pada tahun 1990 dengan mewujudkan tambahan pekerjaan sebanyak 14,790. Bilangan agensi pelancongan juga bertambah dari 611 pada tahun 1985 kepada 1,545 pada tahun 1990. Dalam tempoh itu juga, sebanyak 8,330 lesen telah dikeluarkan kepada syarikat-syarikat bas persiaran, teksi, dan kereta sewa.4. (Laporan ekonomi 2010/2011). Datuk Seri Najib Razak juga menyatakan sector pelancongan secara langsung memanfaatkan rakyat Malaysia dengan industry itu dengan mewujudkan sejumlah 1.77 juta peluang pekerjaan. (Berita Harian Online, 2015). Seterusnya, hal ini akan dapat mengurangkan kadar pengangguran di Malaysia.

• PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN

Dari aspek pengangkutan dan perhubungan pula, Malaysia sudah mempunyai beberapa syarikat penerbangan murah yang turut membantu mempromosikan pelancongan negara seperti syarikat penerbangan Firefly, Air Asia, MAS dan Rayani Air yang menawarkan perkhidmatan tambang murah (Amal Hayati Ishak et all 2010) Hal ini dapat menjana pertumbuhan ekonomi negara dengan menggalakan rakyat Malaysia sendiri untuk pergi melancong ke destinasi pilihan domestik disamping dapat mengurangkan pengaliran keluar matawang negara

TAHAP PEMBANGUNAN INDUSTRI PELANCONGAN

Pada ketika zaman pasca kemerdekaan negara Malaysia, industri pelancongan kurang di beri perhatian atau penekanan oleh pihak kerajaan kerana kerajaan lebih menumpukan terhadap pembangunan infrastruktur negara dan kestabilan negara. Ketika itu juga kerajaan lebih menumpukan sektor hasil bumi seperti bijih timah dan getah yang menjadi hasil utama dan kerajaan tidak sedar akan peranan industry pelancongan juga akan membawa kepada perkembangan ekonomi sesebuah negara. Walaubagaimanapun, industri pelancongan di Malaysia telah mula dilihat mengalami perkembangan positif pada era tahun 70an dengan kewujudan Penubuhan Perbadanan Pelancongan Malaysia (TDC) pada Ogos 1972, Dasar Ekonomi Baru (DEB), dan Persidangan Kesatuan Pelancongan Kawasan Pasifik (PATA) di Kuala Lumpur.

Sektor pelancongan negara dilihat semakin berkembang pada awal tahun 80-an di mana ketika ini negara sudah aman daripada ancaman komunis dan juga ancaman luar. Pada tahun 1987, Kementerian Kebudayaan dan Pelancongan telah ditubuhkan. Kemudian pada tahun 1990 kerajaan telah menaiktaraf kementerian tersebut kepada Kementerian Kebudayaan, Kesenian dan Pelancongan Malaysia. Dengan penubuhan tersebut, ia telah merancakkan lagi pembangunan industry pelancongan negara. (Azizan Marzuki, 2010).

Kejayaan pembangunan dalam industri pelancongan dapat dilhat melalui kejayaan Tahun Melawat Malaysia 1990, sumbangan sektor ini kepada Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) terus meningkat. Malahan sumbangannya masih terus meningkat lagi selepas kegawatan ekonomi pada 1997 dan 1998 dengan cara menggalakkan aliran masuk wang ke dalam negara dan mengurangkan aliran keluar matawang negara dan seterusnya memulihkan krisis ekonomi negara. Pada tahun ini juga kerajaan telah mengambil inisiatif dalam mempertingkatkan kemudahan-kemudahan asas seperti menaiktaraf jeti, menaiktaraf Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur dan Lapangan Terbang Antarabangsa Langkawi bagi menampung kemasukan pelancong asing yang kian bertambah. (Unit Perancang Ekonomi, 1991). Pada tahun 2000, seramai 10.2 juta orang pelancong (termasuk pelancong domestik) berkunjung ke Malaysia yang menghasilkan pendapatan RM20 bilion, termasuk RM17 bilion daripada pertukaran asing (Berita Harian, 9 Jun 2001). Kenyataan ini dapat dilihat dengan lebih terperinci pada Jadual 1 yang menunjukkan statistik ketibaan pelancong dan pendapatan daripada pelancongan daripada tahun 1998 sehingga tahun 2008. (Malaysia,2001)

TAHUN	KETIBAAN PELANCONG (JUTA)	PENDAPATAN (RM JUTA)
1998	5.50	8,580.5
1999	7.93	12,321.3
2000	10.22	17,335.4
2001	12.78	24,221.5
2002	13.29	25,781.1
2003	10.58	21,291.1
2004	15.70	29,651.4
2005	16.40	31,954.1
2006	17.45	36,271.1
2007	20.90	46,070.0
2008	22.00	49,561.2

Jadual 2.1. Ketibaan pelancong dan pendapatan daripada pelancongan, 1998-2008

Menurut petikan dari MStar (2012), Malaysia merekodkan ketibaan 24,714,324 pelancong asing sepanjang tahun 2011, mengatasi jumlah 24,577,196 pada 2010. Daripada jumlah itu, negara juga turut mencatatkan perolehan sebanyak RM58.3 bilion pada 2011 berbanding RM56.5 bilion pada tahun sebelumnya. Seterusnya tahun 2012, Malaysia mencatat rekod peningkatan kedatangan pelancong sebanyak +1.2% dengan jumlah sebanyak 9,438,592 orang bagi lima bulan pertama tahun 2012.

Purata kedatangan pelancong ke Malaysia dari tahun ke tahun menunjukkan peningkatan demi peningkatan walaupun terdapat beberapa punca masalah yang berlaku di Malaysia seperti wabak penyakit, perubahan cuaca dan peristiwa yang terkini yang menimpa Malaysia adalah berkaitan dengan peristiwa kehilangan pesawat MH370 serta kemalangan yang menimpa pesawat MH17 yang menggemparkan seluruh dunia. Hal ini dijangkakan purata pelancong melawat Malaysia akan menurun tetapi sebaliknya. Berdasarkan kenyataan Datuk Seri Najib Razak iaitu Perdana Menteri Malaysia memberi kenyataan bahawa sektor pelancongan negara kini menjadi penyumbang keenam terbesar kepada ekonomi negara dengan sumbangan sejumlah RM161 bilion atau 14.9 peratus Keluaran Dalam Negara Kasar (GDP) pada tahun 2014. Walaupun suatu tahun penuh duka sengsara yang menyaksikan dunia turut bersedih namun industri pelancongan kita masih mampu menarik 27.44 juta pelancong dengan pendapatan berjumlah RM72 bilion. (Berita Harian Online, 2015).

Sehingga kini, sektor pelancongan merupakan sektor kelima terbesar negara

selepas sektor perkhidmatan kewangan, kelapa sawit, borong dan runcit, gas dan tenaga, dan petroleum dengan menyumbang sebanyak RM36.9 bilion kepada Keluaran Negara Kasar (KNK). Unit Perancangan Ekonomi (2010) Malaysia juga merupakan negara ketiga paling ramai menerima pelancong di Asia Timur – selepas China dan Hong Kong. Hal ini menunjukkan bahawa sejak awal tahun 80-an sehingga kini erhatian kerajaan terhadap sektor tersebut dapat dibuktikan dengan peruntukan kewangan dan pelaburan yang dibelanjakan seperti Jadual 2.2 (Azizan Marzuki, 2010)

	RANCANGAN MALAYSIA 5 TAHUN	PERUNTUKAN (Juta)
1	Rancangan Malaysia Pertama (1965-1970)	Tiada peruntukan
2	Rancangan Malaysia Ke-2 (1971-1975)	RM 8.59
3	Rancangan Malaysia Ke-3 (1976-1980)	RM 27.19
4	Rancangan Malaysia ke-4 (1981-1985)	RM 40.00
5	Rancangan Malaysia ke-5 (1986-1990)	RM 140.00
6	Rancangan Malaysia Ke-6 (1991-1995)	RM 533.90
7	Rancangan Malaysia Ke-7 (1996-2000)	RM 605.50
8	Rancangan Malaysia Ke-8 (2001-2005)	RM 1009.00
9	Rancangan Malaysia Ke-9 (2006-2010)	RM 1847.90

Jadual 2.2 Peruntukan Dana Pembangunan Pelancongan Malaysia

Apa itu pelancongan?

Definisi pelancongan 

Apa Itu Pelancongan? Pelancongan mempunyai pelbagai maksud mengikut perspektif dan pandangan pihak- pihak yang terlibat sama ada secara langsung ataupun tidak langsung dengan industri pelancongan. Ini termasuklah pelancong itu sendiri, organisasi penginapan dan pengangkutan, organisasi pendidikan, pihak kerajaan dan sebagainya lagi. 

Perkataan tourism datang daripada perkataan Latin iaitu tornare dan juga Greek iaitu tornos yang membawa maksud pergerakan dalam suatu bulatan. Pada awalnya, Jafari (1977) mendefinisikan pelancongan sebagai, “Suatu kajian manusia yang bertentangan dengan habitat semula jadi mereka serta penglibatan industri yang bertindak balas pada keperluan mereka, dan juga kesan ke atas diri mereka dan industri itu daripada sudut sosiobudaya, ekonomi dan persekitaran.” Pengertian yang meluas ini sukar difahami kerana ia tidak menjelaskan secara mendalam apa yang dimaksudkan sebagai pelancongan dan apakah faktor-faktor yang terlibat dalam membangunkan industri ini.

Oleh itu, wujud definisi lain yang cuba memberi penjelasan secara mendalam mengenai pelancongan. Sebagai contoh, Leiper (1981) menjelaskan pelancongan sebagai, “Suatu sistem terbuka yang mempunyai hubungan dengan persekitaran yang luas, elemen manusia iaitu pelancong, elemen kawasan iaitu kawasan asal, kawasan persinggahan dan kawasan destinasi yang terpilih, elemen ekonomi iaitu industri pelancongan dan elemen dinamik iaitu terdiri daripada individu yang mengembara bagi tujuan berehat jauh dari tempat asal mereka selama lebih kurang satu hari.” Walaupun definisi ini agak mendalam, sekurang-kurangnya ia memberi pengertian yang jelas berkenaan pelancongan dan elemen-elemen yang terlibat dalam industri pelancongan secara khususnya. Kelima-lima elemen itu adalah persekitaran, manusia.